مکانیزم بافت فرش نیم‌لول
در مطالب پیش رو، به بررسی شیوه‌ی بافت فرش‌های نیم‌لول پرداخته شده، نکات فنی، ویژگی‌ها و تفاوت‌های فرش‌های نیم‌لول با فرش تخت را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. در مطالب گذشته بیان شد که تخت‌بافی مکانیزمی در بافت فرش است که تنها از پود نازک در هر رج از بافت استفاده می‌شود و فرش‌های تخت بافت فاقد پود ضخیم هستند و به همین سبب تمامی چله‌های فرش در یک ردیف و کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. اما در فرش‌های نیم‌لول، تمامی تارهای فرش در دور ردیف قرار دارند و در نتیجه تارهای زیرورو به‌خوبی قابل تشخیص و تفکیک هستند. چگونگی انجام بافت نیم‌لول به دو روش اتفاق می‌افتد که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
نحوه‌ی بافت فرش نیم‌لول
هنگام بافت فرش، اگر بافنده به هر دلیلی از پود نازک استفاده نکرده و تنها پود ضخیم را به‌صورت یک رج در میان از مابین چله‌ها عبور دهد، فرش بافته شده دارای مکانیزم نیم‌لول خواهد بود. از نمونه‌های فرش نیم‌لول می‌توان به قالی‌های اصیل ایل بختیاری، فرش‌های سنندج و فراهان اشاره کرد که به روش ذکر شده و تنها با استفاده از عبور یک رج در میان پود ضخیم بافته می‌شوند. روش کار به این صورت است که پود ضخیم یک رج در میان کشیده می‌شود، بنابراین هیچ‌گاه پود ضخیم از بالا و پایین ضربدر عبور نمی‌کند. در این شیوه‌ی بافت به طبع بافت نقوش گردان کامل نیست و خطوط گردان فاقد انعطاف و انحنای کامل هستند و به شکل نیمه هندسی در می‌آیند. در مقایسه با شیوه‌ی تخت بافت، طول و عرض گره‌ها در شیوه‌ی نیم‌لول تغییراتی دارد به این صورت که از عرض گره کاسته می‌شود و طول آن نیز اندکی افزایش می‌یابد؛ اما باز هم عرض گره از طول آن بیشتر است، بنابراین نقوش در حالتی بین شکسته و گردان باقی می‌مانند. در مکانیزم نیم‌لول، چله‌ها به دلیل فشار پود ضخیم، چله‌ها به صورت یکی در میان به پشت فرش منتقل می‌شوند و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که پود ضخیم از روی ضربدر نیز عبور کند. بنابراین روش تشخیص و شناسه‌ی فرش‌های نیم‌لول خط‌های سفید عمودی کوچکی است که در یک ردیف از ابتدا تا انتهای فرش، از پشت فرش قابل‌مشاهده هستند. در شیوه نیم‌لول ضخامت پود ضخیم معمولاً به اندازه‌ی نخ چله و حتی گاهی بیشتر از آن است و هنگامی که از روی ضربدر عبور می‌کند و با استفاده از دفتین کوبیده می‌شود، چله‌های زیر را به پشت فرش می‌راند.
روش دیگر بافت فرش نیم‌لول
در این روش نیز چله‌های فرش در دو ردیف زیر و رو قرار دارند، اما به این دلیل که پود رو از بالای ردیف ضربدر عبور می‌کند، نمای پشت فرش نظم و انسجام بیشتری دارد و از سوی دیگر بافت نقوش گردان نیز کامل‌تر است. نحوه‌ی بافت در این روش به این صورت است که پس از اتمام هر رج از بافت، ابتدا پود زیر و سپس پود رو عبور داده می‌شود اما باز هم ضخامت پودها کمتر از آن است که سطح مقطع گره‌ها را کاملاً مربع کند. در این روش، ضخامت نخ‌های پود کمتر از نخ چله است و کشیدگی پود نیز به اندازه‌ای نیست که فاصله‌ی میان چله‌ها به حداکثر ممکن برسد. در حال حاضر این شیوه از پود کشی به‌جز چند منطقه، به‌طور کامل منسوخ شده است. فرش‌های قدیم شهر نائین و حتی برخی از قالی‌های شهری باف مشهور شهر اراک در قدیم به این شیوه بافته می‌شده است.
ویژگی‌های شاخص فرش‌های نیم‌لول
با توجه به آنچه گفته شد، موارد زیر را می‌توان از مهم‌ترین ویژگی‌های فرش‌های نیم‌لول برشمرد:
- در بافت این فرش‌ها غالباً تنها از یک پود ضخیم به‌صورت یک رج در میان استفاده می‌شود. گاهی نیز در بافت از دو پود اما با ضخامت کمتر از نخ چله استفاده می‌کنند.
- نقوش گردان در این شیوه‌ی بافت به‌صورت نیمه هندسی در می‌آیند.
- در پشت فرش‌های نیم‌لول غالباً نخ‌های سفید پود در امتداد عمودی در طول فرش قابل‌مشاهده است.
- چله‌ها در این روش به‌صورت یکی در میان با اندکی فاصله، زیر و رو می‌شوند.
شما می‌توانید جهت خرید فرش دستباف ، خرید گلیم و گبه دستباف و همینطور خرید تابلو فرش دستبافت به صورت اینترنتی و آنلاین از فروشگاه فرش هویدا استعلام گرفته و کلیه سفارشات خود را ثبت نمایید و هرجای دنیا که هستید کمتر 4 روز کاری آنرا در آدرس مورد نظر تحویل بگیرید
اگر علاقه مند به مطالعه سایر مقالات در زمینه فرش دستباف و یا تابلو فرش دستباف هستید، به قسمت پایگاه مقالات بازرگانی فرش هویدا مراجعه نمایید .
انتشار دیدگاه
توجه کنید که پس از ثبت دیدگاه ، اطلاعات خصوصی شما منتشر نخواهد شد
